مترجم چه نکاتی را باید در ترجمه مقاله و ترجمه تخصصی رعایت کند؟!
برای ترجمه متون تخصصی مانند مقالات ISI و ISC نکته‌های بسیاری برای انتقال درست محتوای مقاله و روان بودن متن آن وجود دارد که باید مترجم آنها را رعایت کند. در این بخش از سایت فرازین به مهم‌ترین نکاتی که باید مترجم در ترجمه مقاله و ترجمه متون تخصصی رعایت کند، اشاره می‌شود.
۱. تسلط بر زبان مبدأ و مقصد مقاله و متن تخصصی
مترجم قبل از هر چیز باید بر زبان مبدأ (زبان متن اصلی مقاله) و زبان مقصد (زبان متن ترجمه مقاله) تسلط کافی را داشته‌باشد. مترجم باید با دستور زبان، واژگان، اصطلاحات، ماهیت عملکرد نظام زبانی، اصول ادبی و فرهنگ و تمدن دو زبان آگاهی کامل داشته باشد. مترجم با تسلط بر دو زبان می‌تواند درونمایه و مضمون اصلی را به‌خوبی در ترجمه فایل متن مقاله یا متن تخصصی منتقل کند.
۲. تسلط بر موضوع مقاله یا متن تخصصی
یک مترجم حرفه‌ای پس از تسلط کافی بر زبان مبدأ و مقصد، باید به موضوع مقاله رشته تخصصی که ترجمه می‌کند، اشراف کامل داشته باشد تا بتواند پیام نویسنده را به‌درستی منتقل کند. به‌طور مثال شخصی که ترجمه تخصصی پزشکی انجام می‌دهد و مسلط بر زمینه پزشکی است، نمی‌تواند مترجم خوبی در زمینه مهندسی باشد و بالعکس. چراکه هر زمینه علمی اصطلاحات و واژگان خاص خود را دارد. برای ترجمه علمی و تخصصی باید مترجم در زمینه و رشته‌ای که تخصص آن را دارد ترجمه کند؛ در غیر این صورت مترجم قادر به انتخاب جایگزین مناسب در ترجمه نخواهد بود و از مضمون اصلی متن ورودی دور خواهد شد.
مترجم حرفه‌ای می‌داند که علم پویاست و رو به پیشرفت است به همین دلیل در جهت ارتقای دانش در زمینه تخصصی خود در تلاش است؛ چه از طریق مطالعه کتاب، مقالات و ژورنال‌های معتبر؛ چه از طریق مشاهده فیلم و کلیپ‌های علمی و غیره....
۳. مرور متن اصلی مقاله قبل از ترجمه
مترجم قبل از ترجمه فایل متنی ابتدا باید متن مقاله را بخواند تا با موضوع، سبک و محتوای متن آشنا و از مقصود نگارنده مقاله آگاه شود. در این صورت است که می‌تواند ترجمه را مطابق سبک متن اصلی و حول موضوع آن به‌درستی ترجمه کند و جایگزین مناسب برای هر کلمه، عبارت و یا جمله را برگزیند.
۴. حفظ سبک متن اصلی در ترجمه و رعایت اصل مقبولیت سیاقی
مترجم از ترجمه تحت‌اللفظی باید اجتناب کند. همچنین باید دقت کند که بر پایه محتوا و سبک و سیاق متن کلمات جایگزین را برگزیند تا معنا و محتوی تغییر نیابد.
توجه به این نکته ضروری است که علاوه بر انتخاب کلمات و عبارات مناسب بر اساس موضوع، فرهنگ و نوع متن اصلی باید سبک و سیاق آن در کل ترجمه حفظ شود و مطابق متن اصلی باشد.
در واقع مترجم علاوه بر رعایت اصل مقبولیت سیاقی و حفظ سبک زبان مبدأ ترجمه باید اصلی یکنواختی در انتخاب معادل را نیز رعایت کند که این اصول به دانش مترجم و تسلط بر موضوع و زمینه علمی‌تخصصی ترجمه بستگی دارد.
همچنین مترجم در ترجمه‌های تخصصی مانند ترجمه مقاله ISI، ترجمه مقالهISC و… با حفظ وفاداری به متن باید دقت داشته باشد که از واژگان و افعال مناسب مطابق متن استفاده کند و اجزای جمله مطابق زبان مقصد در ترجمه آورده شود.
مترجم می‌بایست با توجه به نوع متن از افعال معلوم و مجهول استفاده نماید. در برخی از متون تخصصی بهتر است در ترجمه برای گیرایی بهتر و روان بودن نثر ترجمه به‌جای افعال مجهول از افعال معلوم استفاده شود. علاوه بر این باید علائم نگارشی به‌درستی به کار روند تا متن ترجمه روان‌تر و خواناتر باشد.
در ترجمه تخصصی باید برای درک بهتر از جمله‌های کوتاه و مختصر استفاده کرد که همان اصل ساده‌نویسی است.
نکته دیگر در ترجمه متون تخصصی این است که از ترجمه طنزگونه خودداری شود چراکه متون تخصصی رسمی و جدی هستند و نباید به‌صورت طنز ترجمه شوند.
۵. استفاده از لغت‌نامه‌های تخصصی در ترجمه و تسلط بر اصطلاحات تخصصی
ابزار مهم مترجم برای ترجمه متون تخصصی همچون مقالات ISI و ISC علاوه بر دانش در موضوع متن اصلی، داشتن یک لغت‌نامه تخصصی است. اصطلاحات و عبارت تخصصی باید دقیق ترجمه شوند تا مفهوم نویسنده را به‌طور کامل منتقل کند.
ترجمه واژگان چندمعنایی، اصطلاحات تخصصی و ضرب‌المثل‌ها از اهمیت زیادی ترجمه برخوردار است به همین دلیل مترجم باید با دقت کافی آنها را ترجمه کند حتی اگر موجب کندی در روند ترجمه می‌شود.
برخی از واژگان در رشته‌ها و متون مختلف معنای متفاوتی دارند؛ مترجم با توجه به موضوع متن، هم‌نشینی کلمات، فرهنگ و تمدن و زمینه علمی متن اصلی باید بدون جانب‌داری و تبعیت از متن جایگزین مناسب را در زبان مقصد انتخاب کند.
۶. خواندن ترجمه از منظر مخاطب، بازخوانی و ویرایش آن در صورت نیاز
پس از پایان ترجمه ضروری است که مترجم یا بازخوان متن ترجمه‌شده را با دقت بخواند که این امر موجب می‌شود اگر خطای سهوی چه از نظر معنایی، نگارشی، دستوری و یا جاافتادگی متن و یا هر خطای دیگری در ترجمه رخ داده باشد؛ تصحیح شود. همچنین اصل وفاداری و عدم جانب‌داری نیز برطرف می‌شود که ممکن است توسط مترجم ناخواسته صورت گرفته باشد.
علاوه بر این باید متن ترجمه‌شده از منظر مخاطب مطالعه شود و روانی متن و قابل‌فهم بودن آن بررسی شود تا کیفیت ترجمه افزایش یابد.
امیدواریم این مطالب برای شما مفید باشد.
هم‌اکنون مترجم هوشمند فرازین قادر به ترجمه انواع فایل متنی از فارسی به انگلیسی و انگلیسی به فارسی می‌باشد. مترجم فرازین ترجمه متون فایل را به‌صورت سریع، آنلاین و ارزان انجام می‌دهد. سرویس ترجمه فایل متنی مترجم فرازین، فرمت‌های PDF، DOC، DOCX، HTML، TXT، PPT، PPTX، صفحات وب و فایل متنی زیرنویس فیلم با فرمت‌های SRT، TTML و VTTرا پشتیبانی می‌نماید.
ترجمه فایل در سه سطح انجام می‌شود: ترجمه توسط فرازین (با استفاده از هوش مصنوعی)، ویرایش سبک (ترجمه توسط فرازین + ویرایش سبک توسط مترجم) و ترجمه طلایی (ترجمه ۱۰۰% تخصصی)
